Ionia

Θάνατος και ανάσταση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου Έτσι καθώς εστέκονταν ορθός μπροστά στην Πύλη κι άπαρτος μέσ’ στη λύπη του Μακριά του κόσμου που η ψυχή του γύρευε να λογαριάσει στο φάρδος Παραδείσου Και σκληρός πιο κι απ’ την πέτρα που δεν τον είχανε κοιτάξει τρυφερά ποτέ – κάποτε τα στραβά δόντια του άσπριζαν παράξενα Κι όπως περνούσε με το βλέμμα του λίγο πιο πάνω απ’ τους ανθρώπους κι έβγανε απ’ όλους Έναν που του χαμογελούσε τον Αληθινόν που ο χάρος δεν τον έπιανε Πρόσεχε να προφέρει καθαρά τη λέξη θ ά λ α σ σ α έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα τα δελφίνια Κι η ερημιά πολλή που να χωρά ο Θεός κι η κάθε μια σταγόνα σταθερή στον ήλιο ν’ ανεβαίνει Νέος ακόμα είχε δει στους ώμους των μεγάλων τα χρυσά να λάμπουν και να φεύγουν Και μια νύχτα θυμάται σ’ ώρα μεγάλης τρικυμίας βόγκηξε ο λαιμός του πόντου τόσο που θολώθη μα δεν έστερξε να του σταθεί Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε ΙΙ Θε μου και τώρα τι Που ‘ χε με χίλιους να παλέψει χώρι...

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί απόσπασμα από την έκθεση των: Βαγγέλη Παυλή, Υποψήφιο Διδάκτορα Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της Θεανώς Τερκενλή Αναπληρώτριας Καθηγήτριας στο ίδιο Τμήμα. Συντάχθηκε με σκοπό να γνωμοδοτήσει για την επικείμενη επένδυση της εταιρείας ΡΟΚΑΣ στα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Το συνιστώ ένθερμα όχι για να επιβληθεί ένα όχι στην επένδυση, αλλά γιατί εμπεριέχει βασικές γνωσιακές συνιστώσες που θα έπρεπε να διαθέτει κάθε άνθρωπος προκειμένου να μπορεί να φέρει την ανθρώπινη ιδιότητά του. * * * Η οπτική/ αναπαραστατική διάσταση του τοπίου έχει να κάνει με τη δημιουργία και την πρόληψη του τοπίου ως πραγματική, φανταστική η συμβολική εικόνα/ θέαμα/ παράσταση του χώρου από τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Άρα, το τοπίο συγκροτείται μέσα από την εκάστοτε σχέση τοπίου και παρατηρητή , σχέση η οποία εκδηλώνεται ενίοτε ως συμβολικότητα, πνευματικότητα ή ως (συν)αισθηματικότητα. Μέσα από την σχέση αυτή, το άτομο επανατοποθετείται σε ένα επαναπροσδιοριζ...

Από το βιβλίο του Ζολώτα για τη Χίο Οι παλαιοί άνθρωποι, οι των χριστιανικών χρόνων ιδία, δεν έβλεπον τ’ αρχαία ερείπια μετά της στοργής ας είπωμεν, μεθ’ ης τα περιβάλλει το όμμα του σημερινού πολιτισμένου κόσμου. Και οι λογιώτεροι ή ισχυρότεροι τότε δεν απηξίουν να μεταφέρωσι προς στολισμός ακμαζούσης πόλεως ή οικοδομίαν κτιρίου οπωσδήποτε αξιολόγου μέρος ή και το όλον πολλάκις παλαιού μνημείου εξαφανίζοντες ες αεί τον αρυθμόν και το κάλλος μιας σπανίας τεχνικής εμπνεύσεως και εκτελέσεως. Αλλά μήπως και σήμερον οι απαιδευτότεροι σέβονται τους ομιλούντας προς τον άλλον κόσμον λίθους τούτους;

Του Ευγένιου Αρανίτση (Ελευθεροτυπία, Φεβρουάριος 2007 - ολόκληρο το άρθρο) Ποιος θυμάται σήμερα τι ήταν, κάποτε, αυτό που έκανε τους ντροπαλούς ανθρώπους αξιαγάπητους; Ισως ήταν η υποψία ότι για να δεις τον κόσμο απ' τη σκοπιά της αλήθειας που πιστοποιεί την ανθρώπινη ιδιότητα χρειάζεται κάτι παραπάνω από δύο μάτια, και συνάμα κάτι λιγότερο. Γι' αυτό και κάθε ποιητής άξιος του ονόματός του ονειρεύεται μιαν επανάσταση που θα άρχιζε με το χαμήλωμα των βλεφάρων. Για παράδειγμα, τη στιγμή του κεραυνοβόλου έρωτα, το ρεύμα του φωτός ακινητοποιείται και λιμνάζει μ' έναν τρόπο τόσο εκτυφλωτικό ώστε βλέπεις τα πάντα και τίποτα. Εξαιτίας αυτής της αμφιλογίας, και παρακάμπτοντας τη συμβατική χρονικότητα, το βλέμμα δέχεται ένα τελεσίγραφο και προλαβαίνει να αιχμαλωτίσει, μέσα στη μεθυσμένη του διακύμανση, το φρικτό μυστήριο των μετρήσιμων μεγεθών· συλλαμβάνει το αίνιγμα του Ενός, το αίνιγμα του Δύο, και τη σιγουριά πως ή θα ερωτευθεί στα πρώτα 8,3 δευτερόλεπτα ή ποτέ. Τέτοιος εί...

ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Προτεραιότητα στην ταυτότητα Το πολυδιάστατο νησιωτικό τοπίο, αποτελεί μήτρα ζύμωσης του πνεύματος στην τρισχιλιετή ιστορία και παράδοση των κατοίκων του άλλοτε ιωνικού πολιτισμού. Ο σκεπτόμενος άνθρωπος, ως ατομική ή συλλογική οντότητα, δεσμεύεται από το ιερό καθήκον της υπεράσπισης των αξιών της ελληνικής ταυτότητας ως προϋπόθεση για τη συνέχεια της ελληνικότητας. Δεν υφίσταται συνείδηση, δεν υπάρχει γλώσσα, αισθητική, αν διαρραγεί η διαλεκτική σχέση ανθρώπου – τοπίου . Σχεδιασμοί με στόχο την εκτεταμένη κατάτμηση του πολιτισμικού ανάγλυφου ή την αλλοίωση της συμβολικής γλώσσας, πλήττουν τον ίδιο τον άνθρωπο, καθώς το τοπίο διαβάζεται ως έκφραση τέχνης, ζωής, ύπαρξης. «Το σπήλαιο – όπως εύστοχα παρατηρεί ο Νίτσε – σε κοιτάζει εδώ και εκατομμύρια χρόνια». Έχει γράψει θυσίες και άφθονο αίμα η χρονική εξέλιξη στο Αιγαιακό νησιωτικό σύμπλεγμα. Απαιτείται προσοχή, συναίσθηση ευθύνης, σεβασμού και μαζί απροκατάληπτη βούληση των πολιτειακών αρχόντων, οι οποίοι κλήθη...

Η Τέρμινθος ή Τσικουδιά είναι αυτοφυής εν τη νήσω, φυομένη όπου τύχη, εις τους αγρούς ή εις τους δρόμους, αυξάνεται δε πολύ περισσότερον του σχίνου έχουσα πολλάκις το μέγεθος μεγάλης ελαίας. Ο κορμός είναι βαθύχρωμος, τ' άνθη ερυθρά, φυομένα προ του φυλλώματος, το οποίον είναι σκληρόν και στιλπνόν, χρώματος ζωηρού πρασίνου. […] Εκ των τσικούδων τούτων εξάγεται καθ’ ον και εκ των ελαιών τρόπον, παχύτατον και εύγευστον έλαιον, λεγόμενον τσικουδέλαιον χρησιμώτατον εις την παρασκευήν φαγητών αλλ΄ ιδία γλυκισμάτων και διπύρων εις τα οποία αντικαθιστά πολλάκις τον βούτυρον

Το παρόν όσο πικραμένο κι αν είναι, πάντοτε είναι ανώτερο από το παρελθόν. Η ζωή του κάθε ανθρώπου απ’ την ώρα που θα γεννηθεί ώσπου να πεθάνει, κυλάει σαν τροχός άλλοτε στην ευτυχία κι άλλοτε στη δυστυχία. Ποτέ μας δεν πρέπει να παίρνουμε κατάκαρδα μια συμφορά που μας βρήκε γιατί έτσι φυτεύουμε στην ψυχή μας τα σπέρματα της μελλοντικής καταστροφής. Απογοητευόμαστε και παύουμε ν’ αντικρύζουμε ηρωϊκά τη ζωή σαν βράχοι. Ας ελπίζουμε στον ήλιο της αυριανής ημέρας και ποτέ δεν θα χαθούμε.

Του Ευγένιου Αρανίτση (από την Ελευθεροτυπία, 4/2/2007, αποσπάσματα) Ποιος θυμάται σήμερα τι ήταν, κάποτε, αυτό που έκανε τους ντροπαλούς ανθρώπους αξιαγάπητους; Ίσως ήταν η υποψία ότι για να δεις τον κόσμο απ' τη σκοπιά της αλήθειας που πιστοποιεί την ανθρώπινη ιδιότητα χρειάζεται κάτι παραπάνω από δυο μάτια, και συνάμα κάτι λιγότερο. [...] Οι ντροπαλοί δεν σε κοιτάζουν, όταν όμως σε κοιτάξουν, κι αυτό γίνεται συχνά αισθητό κατά τη συνάντηση με το βλέμμα των παιδιών, προκαλούν στην ασπίδα των αμυντικών σου προσποιήσεων ένα μικρό ρήγμα . [...] Δυσκολευόσουν να του κρύψεις ειδικά εκείνο που παρέμενε μέσα σου αποσιωπημένο γιατί ανήκε στην τάξη του πόνου, της εγκαρτέρησης και της απελπισίας. Αυτός το γνώριζε και, από ευγένεια, απέφευγε να σε κοιτάξει. Οπότε προτιμούσε να κοιτάζει τη θάλασσα και τα συννεφάκια στον ορίζοντα, και να κάνει προβλέψεις για τον καιρό. [...] Για να καρποφορήσει το βλέμμα πρέπει ο σπόρος του προηγουμένως να ταφεί , ενώ σήμερα οι σπόροι παρασύρονται ...