Κυριακή 4 Μαρτίου 2012

ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Α. Καροτενούτο. Εκδόσεις Ίταμος.

Βεβαίως το δυσκολότερο για τον άνθρωπο είναι να κατανοήσει την αναγκαιότητα εκείνου που στα μάτια του προσλαμβάνει τα χαρακτηριστικά του «κακού». Ασθένεια, χωρισμοί, απώλειες, θάνατος, ψυχική στενοχώρια, οτιδήποτε πληγώνει την επιθυμία του για αρμονία και τις προσδοκίες του για ευτυχία, βιώνεται με κατάπληξη, θυμό και μελαγχολία. Πως είναι δυνατόν αναρωτιόμαστε αυτή να είναι η ζωή, να εκτυλίσσεται ακολουθώντας ένα σχέδιο που έχει τόσο μικρή σχέση με αυτό που φανταζόμασταν.
 
[…]
Ο δεύτερος δρόμος για την εξάλειψη της ψυχικής οδύνης προκύπτει με τη μεταφορά στο εσωτερικό του ανθρώπου του έργου της αντιπαράθεσης με το κακό, όχι πλέον μέσα από μια ενεργό αντίσταση αλλά από μια θετική και πνευματική τέχνη της αποδοχής: η τέλεια αποδοχή του πόνου εξαλείφει την ψυχική οδύνη από μέσα, από το κέντρο της ζωής, εξαλείφοντας έτσι το κακό στη ρίζα.
[…]
Ρίλκε: γιατί ο άνθρωπος φοβάται τόσο πολύ την ασθένεια, την ψυχική οδύνη; Γιατί θέλει με κάθε κόστος να αποκλείσει από τη ζωή του την πικρία, την ανησυχία, την ταραχή; Γιατί, απαντάει ο ίδιος, ο άνθρωπος δεν ξέρει, δεν καταλαβαίνει ότι αυτές οι διαστάσεις δουλεύουν γι’ αυτόν. Δεν καταλαβαίνει ότι η ασθένεια είναι το μέσον με το οποίο ο οργανισμός απελευθερώνεται από το ξένο.
[…]
Η νεύρωση κατά τη γνώμη μας, είναι πάντοτε ένα μπλοκάρισμα των δημιουργικών δυνατοτήτων του ανθρώπου, μια ισορροπία συμβιβασμού ανάμεσα στις εσωτερικές αιτήσεις που επιθυμούν να δράσουν και σε άλλες που αρνούνται την εγκυρότητα και τη νομιμότητα σε μια τέτοια δράση, σε μια διαρκή πάλη που εξασθενίζει τη ζωτική δύναμη του ατόμου.
[…]
Στην ακμή του πάθους η εγγύτητα του αγαπημένου μας απελευθερώνει από την απομόνωση και συγχωνεύει τις χωρισμένες ατομικότητές μας. Ο αγαπημένος μας επιτρέπει να κατανοήσουμε πράγματα που δεν θα είχαμε κατανοήσει ποτέ, και με αυτή την έννοια ο Μπατάιγ δικαιούται να πει ότι ο έρωτας είναι η διαφάνεια του κόσμου.
[…]
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΟΣΑ ΕΧΟΥΜΕ ΩΣ ΤΩΡΑ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙ με επιχειρήματα, η εμπειρία του κακού και η γέννηση της συνείδησης αντιπροσωπεύουν ένα ταυτόσημο και κρίσιμο κόμβο της ανθρώπινης ιστορίας. Αυτή η ταυτόχρονη εμφάνιση στη σκηνή του κόσμου, του σκότους του κακού και του φέγγους μιας συνείδησης, που γεννιέται, τεκμηριώνεται από μύθους και παμπάλαιους πολιτισμούς. Είναι στ’ αλήθεια αρχαία σαν τον άνθρωπο αυτή η σύμπτωση συνείδησης και πόνου που συναντάμε στην εξέλιξη της παιδικής ψυχής καθώς επίσης και στην αποδόμηση της ψυχωσικής σκέψης. Θα δούμε σε λίγο πώς η ανάπτυξη των γνωστικών ικανοτήτων του παιδιού, που σιγά σιγά θα του επιτρέψουν έναν ορθολογικό προσανατολισμό μέσα στον κόσμο, συνδέεται στενά με μιαν πηγή άλλου είδους, που είναι ακριβώς η ικανότητά του να υποφέρει. […] Ακόμα και στο ευνοϊκότερο περιβάλλον, το παιδί δεν μπορεί να αποφύγει την οδυνηρή αντίληψη μιας παρέκκλισης ανάμεσα στην επιθυμία και την ικανοποίηση. Η φύση είναι αυτή που το προετοιμάζει και το προδιαθέτει να επεξεργαστεί δημιουργικά αυτό το ρήγμα, αφού μόνο μέσα από αυτό το παιδί θα μπορέσει να έχει πρόσβαση σε εκείνον τον τρόπο, που είναι μόνον ανθρώπινος, δηλαδή στη σχέση με τον κόσμο που είναι η επίγνωση. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, το άτομο είναι αποκομμένο από τον κόσμο και από την πραγματικότητα ή, αν θέλουμε, από εκείνο το σύνολο συλλογικών και συμβατικών πεποιθήσεων που αποκαλούμε «πραγματικότητα».
[…]
Ο Φρόυντ είχε μιλήσει για την ανθρώπινη ορμή προς τη γνώση ως την εξαγνισμένη εκδοχή του ενστίκτου, της λιμπιντικής ενόρμησης κι έτσι εξηγούσε πώς μια καλή ικανότητα άρνησης στη λιμπιντική ικανοποίηση μπορεί να μετατραπεί σε ένα πολυτιμότερο αγαθό: την πνευματικότητα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου