Επιλογές από άρθρα ή βιβλία του Άμαντου

Ταξινομικός αριθμός: 17169 - Λογος Κ. Άμαντου

Εκατονταετηρίς Κωνσταντίνου Κανάρη 

Η καταστροφή της Χίου έφερε απογοήτευσιν εις τους Έλληνας την έπαρσιν εις τους Τούρκους. Και βεβαίως ο Καραλής μετά την Χίον δεν θα έμενεν αδρανής, θα μετεχειρίζετο τον αυτόν τρόπο εκκαθαρίσεως και απέναντι άλλων νήσων και επαρχιών. η καταστροφή της Χίου θα είχε συνέχειαν και τις οίδε ποίαν. 

Εκ Ψαρρών όρμησεν ο Παπανικολής και επυρπόλησεν τον Μάϊον του 1821 εις την Ερεσόν της Λέσβου το πρώτον Τουρκικόν δίκροτον με 74 πυροβόλα.

Αλλά είτε η ανάγνωσις των ιστοριών του Μ. Αλεξάνδρου είτε το παράδειγμα του συμπολίτου Παπανικολή επέδρασεν επί την φιλοτιμίαν του Κανάρη, εν είναι βέβαιον, ότι ο Κανάρης είχε συνείδησιν τελείαν της σημασίας του έργο το οποίον ανέλαβε.

Ποιηταί, ζωγράφοι και γλύπται, ο Hugo, Muller, David d Angers, Aivasofski, ενεπνεύσθησαν από τον ηρωισμόν του Κανάρη, ο οποίος γίνεται πλέον ιδέα, αποτελεί εποχήν, εμπνέει και διδάσκει τους συγχρόνους, θα εμπνέει και θα διδάσκει εις το μέλλον. 

Πάντοτε είναι χαρακτηριστική εις όλα του τα τολμήματα η περιφρόνησις προς τον θάνατον. 

Κατά την επιστροφήν ο Κανάρης μη δυνάμενος να ησυχάση, ζητεί να επανέλθη και δοκιμάση εκ νέου και με γνώσιν πλέον του λιμένος της Αλεξανδρείας την πυρπόλησιν του Στόλου, αλλ' οι συνάδελφοί του δεν τον επιτρέπουν. 

Τα έργα του αντηχούσαν εις όλον τον κόσμον και ο Κανάρης εκοκκίνιζε καθώς λέγει ο ιστορικός Μέντελσον Bartholdy όταν ερωτώμενος ηναγκάζετο να απαντά πως επυρπόλησε τα τουρκικά πλοία. 

Και δια την εξάλειψιν της πειρατείας από το Αιγαίον συνετέλεσεν ο Κανάρης προ πάντων κατά το 1839. 

Η ελληνική πνευματική και πολιτική ελευθερία 

Η λέξη φανατισμός είναι λατινική, δεν υπάρχει στα ελληνικά. 

Αθηνά. Αυτή τη θεότητα πρέπει να την αγαπά ο Αθηναίος, πρέπει να της κάμη ένα ωραίο άγαλμα που να συγκεντρώνει το σεβασμό του κόσμου. Έτσι η ελληνική θρησκεία βοηθά την καλλιτεχνία. 

Την ελευθερία αυτή απέναντι των θεών δεν ημπορούσε εύκολα να την αποκτήσει κάθε λαός και δεν την απόκτησε κανένας άλλος. παντού οι αρχαίες θρησκείες ήταν στείρες, αμετάβλητες, δογματικές. Στην Ελλάδα οι άνθρωποι έβαλαν σοφία και της έδωκαν παιδαγωγική αξία και την άλλαζαν από καιρού εις καιρόν σύμφωνα με την πείρα τους. ΟΙ θεοί του Αισχύλου είναι ηθικώτεροι από τους θεούς του Ομήρου, γιατί έπρεπε να επιδράσουν στον άνθρωπο περισσότερο, έπρεπε να γίνουν ευεργετικώτεροι. 

Ένα λοιπόν από τα μεγαλύτερα κατορθώματα της ελληνικής πνευματικής ελευθερίας είναι ότι έπλασε σιγά σιγά θεούς αγαθούς, ευεργετικούς και χάριν αυτών και όλη την μοναδική καλλιτεχνία, την ελληνική αρχιτεκτονική των ανών, τη γλυπτική, τη ζωγραφική. οι δύο τελευταίες μορφές καλλιτεχνίας ασχολήθηκαν και με τον άνθρωπο, γιατί το κλίμα το ελληνικό το γλυκό, που βοηθούσε τον αθλητισμό της υπαίθρου με γυμνά σώματα, έδωκεν απίστευτη ώθησι σ' αυτές. Πρώτα όμως τους θεούς εκαλλιτέχνησαν οι Έλληνες κ' έπειτα τον άνθρωπο. 

Γιατί όμως η πολιτική ελευθερία δίνει φτερά στους λαούς και τους εξυψώνει ηθικά, έτσι και η πνευματική. Οι δικτατορίες που φοβούνται την πνευματική και πολιτική ελευθερία, ταπεινώνουν τους λαούς πνευματικά και ηθικά. 

Η φτώχεια της Ελλάδος είχε και άλλα απίστευτα αποτελέσματα. Εγέμισε τα παράλια της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας με ελληνικές αποικίες που επήραν όλο το εμπόριο και το ναυτικό στα χέρια τους. Δημιουργήθηκε τότε και το ναυτικό δίκαιο κατόρθωμα τούτο ενός νησιού, της Ρόδου. 

Οι ελληνικές αποικίες δυναμώνουν από νέους φτωχούς αποίκους που έρχονται από την Ελλάδα, έχουν λοιπόν επαφή και θρησκευτικό μάλιστα σύνδεσμο με την παλαιά πατρίδα και σπανίως αφομοιώνουνται με τους ιθαγενείς (ενώ σήμερα οι Έλληνες μετανάστες στη δεύτερη ή τρίτη γενιά είναι χαμένοι για την Ελλάδα).

Οι υστερινοί Έλληνες της Ασίας δεν μοιάζουν πια τους προγόνους της αρχαίας Ελλάδος. το μυαλό τους δεν έχει την παλιά καθαρότητα, εθόλωσε και γι' αυτό πιστεύουν σε διάφορους νέους και διεφθαρμένους θεούς. 

Ένα τεράστιο λάθος της ιστορίας μας είναι ότι εξαιτίας, της διασποράς μας, εχωρίσθη η λαϊκή από τη γραφομένη γλώσσα και αυτό ωδήγησε σε μια περιφρόνηση του λαού. Όταν αγαπήσουμε το λαό και προσέξουμε τη γλώσσα του, την υγεία του, τη ζωή του, θα ανθήση νέος πολιτισμός, τώρα μάλιστα που θα ελευθερωθεί όλος ο ελληνισμός και θα ημπορέση πια να συγκεντρώση όλη του την προσοχή στην παλιό γνώριμό του δρόμο, στην υπηρεσία της ανθρωπότητος. ​

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Ιστορία – Κων/νος Άμαντος

Ο μετανάστης, ο ναυτικός, ο ταξιδεύων έμπορος αναπτύσσεται πολύ ταχύτερον και ευκολώτερον τουστασίμου ποιμένος ή γεωργού, αναπτύσσει δε και τους συμπολίτας του.

Ουδέποτε ετέθησαν τόσο πολλά πολιτικά προβλήματα των οποίων όμως η λύσις και συνεχής εφαρμογή ήτο δύσκολος, εύρισκεν αντίδρασιν εις την υπερβολικήν ατομικήν ελευθερίαν..

Ο Mommsen θέλων ερμηνεύση την τόσον εύκολον διάλυσιν των Φοινίκων λέγει ότι αύτη επήλθεν από την έλλειψιν πολιτειακού ενστίκτου.

Αποικίες στον Εύξεινο Πόντο εκπολιτισμός των Σκυθών.

Ταρτησσός: πλησίον ποταμού Γουαδαλκιβίρ της Ισπανίας. Κατόρθωσε να ιδρύσει κράτος ελληνικόν εστραμμένον εις τον Ατλαντικόν ωκεανόν με την εκμετάλλευσιν των μεταλλείων της Sierra Morena και του εμπορίου των παραλίων έξω του Γιβραλτάρ. Είναι σαφές ότι ήσκησεν μεγάλην επίδρασιν εκπολιτιστικήν εις την νότιον Ισπανίαν.

Αποικία στη Μασσαλία.

Μετά τον θάνατον του Φιλίππου παραλαμβάνει τον Ελληνισμόν ο Αλέξανδρος ένας συνδυασμός δύο ηρώων, του Αχιλλέως και Ηρακλέους, καθά λέει ο Meyer, Και τον εκσφενδονίζει μέχρι των Ινδιών και του Τουρκεστάν το δε σκόρπισμα τούτο φέρει την τραγικήν εξάντλησιν των Μακεδόνων και των άλλων Ελλήνων της Ευρώπης.

Ο Αλέξανδρος ιδρύει 23 πόλεις.

Το μέγα πλήθος των αποικιών των νέων πόλεων της Ασίας αδυνατίζει την κυρίως Ελλάδα αφού προσελκύει χιλιάδες μετανάστες.

Η ολιγανθρωπία της Ελλάδος φαίνεται και από την άμυνα στην Κόρινθο, 146 π.χ. όπου ο τελευταίος στρατηγός Δίαιος δεν είχε αρκετούς άνδρες να αποκρούσει τους Ρωμαίους και απελευθέρωσε τους δούλους.